“And the living creatures ran and returned
as the appearance of a flash of lightning.”
(Eseg. 1:14, ASV)
In die vorige Manna het ons voortgegaan om die geheimenis van die gérubs te verduidelik aan die hand van ‘n selfgemaakte dubbeldekkerwoord: sjibbolet-sjabloon. Die eerste deel van hierdie saamgestelde woord het ons al veel geleer oor die wesensaard van die gérubs, oftewel die eposwoord, sodat ons die vermoë kan aanleer om hierdie geheimenisse rondom onsself, die res van die Bruid, en dan veral van die Logos, te kan interpreteer. Die sjibbolet funksioneer streng gesproke as ‘n linguïstiese kodewoord.
Onthou dat daar nie wesentlik ‘n verskil in die betekenis tussen die twee woorde sjibbolet of sibbolet is nie, alhoewel dit twee verskillende Hebreeuse woorde is, maar albei terugherlei na dieselfde wortelwoord toe. Albei beteken óf ‘n stroom/vloed, óf dan die boonste halms van koringare. Die sjin-klank van sjibbolet is dus die eintlike saak waaroor dit gaan.
Op die webwerf Galeinai (www.inner.org) maak rabbi Ginsburgh die volgende belangrike uitspraak oor die lettertjie sjin: “One of the meanings of the word sjin in Hebrew is sjinui, ‘change’.” Die reuseverskil tussen sjibbolet en sibbolet is dat diégene wat by die driwwe van die Jordaan is, prototipies bereid is om te verander, of dan, spesifiek die woordjie: bereid is om te te transfigureer. Die woordjie transfigureer beteken volgens die HAT: “gedaanteverwisseling”, of: “van gedaante verander”, met as voorbeeld hoe Jesus op die berg van verheerliking verander het: “En Hy het voor hulle van gedaante verander, en sy aangesig het geblink soos die son, en sy klere het wit geword soos die lig.” (Matt. 17:2).
As die woord in Rigt. 12:16 die oorgangsplek “driwwe” noem, dui dit bes moontlik op vlakker plekke waar deurgang makliker is. Die KJV noem dit “passages”, en ‘n betekenis van die wortelwoord is “to cover” (BDB). Volgens AHLB gaan dit uiteraard nie soseer oor die trans-beweging nie, maar het dit die oorheersende versweë doel “to gain access to the side beyond”, in hierdie geval dan die beloofde land (= die paradys, die Nuwe Jerusalem, die derde dimensie, en so meer).
Die feit dat die konsep van Pesach, “pass over”, spesifiek te doen het met deure in die gestaltegewing van die laaste plaag, waar die engel van die dood as gevolg van die bloed op die deurposte ge-pass over het (Ex. 12:22-23), word absoluut in herinnering gebring deur die lettertjie sjin wat tot vandag toe nog op die deurposte van Joodse huistoegange aangebring word. In die “pass over” word hulle “ge-cover”, in die beste sin van die woord. Analoog hieraan is die gérubs se funksie eweneens om die woorde van die Bruid te bedek en te beskerm tydens hulle transisie.
Ek het sjibbolet hierbo ‘n linguïstiese kodewoord genoem, en dit is presies wat die epos-woord in wese ook is, en meer spesifiek ‘n linguïstiese kodewoord wat jou in staat stel om te kan transfigureer. Sela hieroor, asseblief. ‘n Absoluut merkwaardige gedig van die digter T.T. Cloete, in sy bundel: Heilige Nuuskierigheid, dra (vir ons huidige belang) ‘n uitsonderlik belangrike titel: ‘klein epos van die vanselfsprekende’! Die gedig sluit af met die volgende versreëls:
verste terug het die eerste sel
haar vanselfsprekend spontaan geleer
hoe om haarself te kopieer …
en al dié selfstandige selwes vertel
van die Self wat haar Spontane Self met ‘n groot S spel
Hierdie gedig handel grootliks oor die eerste selletjie vol oersoep wat indertyd met die oerknal spontaan begin dupliseer het – soos die wetenskaplikes weet te vertel het hoe die kosmos tot stand gekom het. Die digterlike spreker in die gedig verduidelik dan dat hierdie spontane gedrag in navolging is van God, die “Spontane Self”, “met ‘n groot S” gespel. As getuies word “al dié selfstandige selwes (wat) vertel / van die Self” geroep. Verstaan hoe mooi dit is – die Logos, waaruit alles ontstaan het, het Hom-/Haarself spontaan verdeel in rhemas, “selfstandige selwes” wat van Hom gekopieer is! Om die Logos sinryk in elke rhemawoord terug te vind, stel God ‘n eposwoord daar wat van-self-sprekend kommunikeer, hy fasiliteer met presisie die hiëro-geykte patroon wat gekopieer word!
[Hiëro- is ‘n Griekse woordelement wat afgelei is van die woordjie hieros, wat heilig of gewyd beteken. Ons kan die rosettasteen, een van die ikoniese voorbeelde van die eposwoord, dan duidelik ‘n hiëroglief noem, waar glief “insnydings” of “inkepings” uit die Hebreeus: כּתב “to write: by implication to engrave, to cut in” beteken. Die HAT verklaar hiëroglief onder andere as “woord met geheime of verborge betekenis”!]
Elke eposwoord wat daargestel word in die proses om die verhulde gérub-aard van die rhemawoorde te korreleer met die Logoswoord is eksempele eksemplare, of dalk meer duidelik en bekend in Engelse tongval: exemplary examples! Elkeen van jou eposwoorde is ‘n talige transponering van jou ware geesself, letterlik ‘n fraktaal. [Moenie skrik nie – daar bestaan nie so ‘n verruklike woord nie, maar nou bestaan hy! Die digter T.T. Cloete het dié uitmuntende nuutskepping gemunt! ‘n Fraktaal is ‘n taal wat uit baie fakture en frakture bestaan. Tom Gouws noem in sy gedig ‘ars poetica’ in Stigmata dat “uit elke metafoor sypel water en bloed”, en die teks, oftewel die eposwoord, is derhalwe: “weefsel van wond en wonder”. Onthou 1Joh. 5:6 – “Dit is Hy wat deur water en bloed gekom het, Jesus die Christus; nie deur die water alleen nie, maar deur die water en die bloed; en dit is die Gees wat getuig, want die Gees is die waarheid.”]
In die gedig ‘likkewaan’ van TT Cloete (in Heilige Nuuskierigheid) is daar ‘n manjifieke motto wat die gedig voorafgaan: “The long forked tongue can flick out … it is used to collect scent particles from the air … and to transform them to a specialised structure … in the roof of the mouth. They literally taste the air.” Lees nou hierdie openbarende gedig oor dié specialised structure:
die van nature
onnavolgbare verfynde fakture
dra die tekens van die Oorsprong
ons moet eerbied hê vir die likkewaan
wat met die blou weerlig van sy tong
teen sy verhemelte die onsigbare delikaat verstaan
Elke eposwoord dra die tekens van die Oorsprongself, en word deur dié gérubs verhul totdat jy jou identiteit begin soek. Ons weet uit Gen. 3:24 en Eseg. 1:13-14 die gérubs het met ‘n weerligswaard wat vlam en flikker die boom van die lewe bewaak. Nie verniet nie word die koepel van die wonder in die mondgrot van die likkewaan se verhemelte, die transfigurasieruimte vir die onsigbare delikaat verstaan. En die sjabloon? Probeer dit raaksien – ons is heeltyd besig om in dié Manna dit te demonstreer!
- Sela: Verduidelik aan iemand die begrip ‘sjibbolet’.
- Lees: 1-6
- Memoriseer: 2:11 (wat sou die tipologiese verband met hierdie lering wees?!)
- Delf dieper: Lees een van die digbundels hierbo genoem.
