En ek het my oë opgeslaan en gekyk — daar was vier horings.” (Sag 1:18, OAV)
Ons het nou vir ‘n hele aantal Manna stilgestaan by die detail van die brandofferaltaar en die tipologiese en/of simboliese betekenisse daarvan, en ons kom nou al amper vir eers aan die einde daarvan. Daarna sal ons stelselmatig kan deel met die verskeidenheid sonde, ongeregtighede en oortredinge wat op die brandofferaltaar geplaas word. Dit beloof om ‘n baie bemagtigende leerervaring te wees.
Ons het in die vorige paar Manna stilgestaan by die horings van die altaar. Die horings se posisionering op die altaar, wegwysend en opwaarts, horisontaal en vertikaal, dui uiteraard op die feit dat die offer van Jesus uitreik na die mensdom en ook opreik na God. Die posisie waarin die horings geplaas is, simboliseer mooi die versoening tussen mens en God, dit wat Efes 2:13-18 uitgebreid mooi uitspel: “Maar nou in Christus Jesus het julle wat vroeër ver was, naby gekom deur die bloed van Christus. Want Hy is ons vrede, Hy wat albei een gemaak en die middelmuur van skeiding afgebreek het deurdat Hy in sy vlees die vyandskap tot niet gemaak het, naamlik die wet van gebooie wat in insettinge bestaan; sodat Hy, deur vrede te maak, die twee in Homself tot een nuwe mens kon skep en albei in een liggaam met God kon versoen deur die kruis, nadat Hy daaraan die vyandskap doodgemaak het. En Hy het die evangelie van vrede kom verkondig aan julle wat ver was en aan die wat naby was; want deur Hom het ons albei die toegang deur een Gees tot die Vader.” (Sien hoe mooi dit die “uitreik” en die “opreik” van die horings verduidelik!).
Kol 1:20 wys eweneens hierdie aspekte raak uit: “en dat Hy deur Hom alles met Homself sou versoen nadat Hy vrede gemaak het deur die bloed van sy kruis—ek sê deur Hom—die dinge op die aarde sowel as die dinge in die hemele”.
Dis dan ook te verstane dat die horings van die brandofferaltaar bloedbesmeer moes wees. Aan die horings is die funksionele bloedoffer van Jesus as ‘t ware vasgebind met God se koorde van liefde (Hos 11:4), nes Jesus aan die kruis ‘vasgebind’ is deur die spykers van God se liefde vir die mensdom.
‘n Mens sou tipologies hierdie horings van die brandofferaltaar kon sien as verteenwoordiging van die vier kernfasette van die offer van Jesus aan die kruis: versoening (“propitiation”), substitusie, verlossing (“ransom”) en rekonsiliasie.
Sag 1:18-21 praat profeties van hierdie vier horings: “En ek het my oë opgeslaan en gekyk—daar was vier horings. Toe sê ek aan die engel wat met my gespreek het: Wat beteken dit? En hy antwoord my: Dit is die horings wat Juda, Israel en Jerusalem verstrooi het. Daarop toon die HERE my vier smede. Toe sê ek: Wat kom hulle maak? En Hy antwoord en sê: Dit is die horings wat Juda só verstrooi het dat niemand sy hoof opgehef het nie; maar hierdie manne het gekom om hulle skrik aan te jaag, om die horings van die nasies neer te werp wat die horing teen die land van Juda opgesteek het om dit te verstrooi.” Daar is met ander woorde in die koninkryk van duisternis ook horings wat dit wat in God opgebou word, verstrooi. Die woordjie “scatter” beteken in die oorspronklike taal om uitmekaar te jaag, te breek, in die wind te strooi, of in Nuwe-Testamentiese taal “deur winde rondgedrywe” (Judas 1:12), of “miswolke voortgedrywe deur ‘n stormwind” (2 Pet 2:17). Alles wat in jou ingebou is, word op hierdie wyse tot niet gemaak.
In Engels word die woordjie “to fray” gebruik om die gevolge van die demoniese horings op gelowiges te illustreer. Uit die Frans beteken dit: “To break, pound, and reduce them to dust or powder.” Die wortel van die woord dui op “om af te smeer”. Strongs omskryf dit as: “to shudder with terror; hence to fear; also to hasten (with anxiety): – be (make) afraid, be careful, discomfit, fray (away), quake, tremble.”
‘n Mens sou hierdie vier demoniese horings kon tipeer as die horings van sonde, siekte, armoede en dood. Sagaria sê dan dat God vier horings (hy noem hulle hier smede, maar skrynwerkers – “carpenters” is die King James-vertaling) oprig om die vier demoniese horings teen te staan. Die Amplified-vertaling stel dit soos volg: “Then the Lord showed me four smiths or workmen [one for each enemy horn, to beat it down].” Dit is bes moontlik die vier evangelies (Matteus, Markus, Lukas en Johannes) wat getuig van hierdie skrynwerker, Jesus (Mat 13:55 – hier “timmerman” genoem), waarvan hier sprake is.
Die demoniese horings veroorsaak dat gelowiges nie die hoof ophef nie. Logieserwys dui dit op hul moedeloosheid en depressie, magteloosheid teenoor die krag van die demoniese horings, neerdrukkend deur die gewig van die boosheid. Dit is soos Job (10:15) gevoel het: “ek sou my hoof nie kon ophef nie, sat van skande en bewus van my ellende”. Die hoof het egter ‘n dieperduidende betekenis, en dui in die nuwe verbond op die posisie van Jesus as Hoof van sy Liggaam (Efes 5:23; Kol 1:18). In hierdie konteks is dit dan duidelik dat die vier demoniese horings allereers die posisie van Jesus as Hoof van die Christus, die Liggaam (Hoof en korporatiewe Bruid), aanval. Dis in wese die gees van die antichristus.
In Ps 24:7-10 word hierdie wisselwerking mooi uitgespel: “Hef op julle hoofde, o poorte, ja, verhef julle, ewige deure, dat die Erekoning kan ingaan! Wie is tog die Erekoning? Die HERE, sterk en geweldig, die HERE geweldig in die stryd. Hef op julle hoofde, o poorte, ja, hef op, ewige deure, dat die Erekoning kan ingaan! Wie is dan tog die Erekoning? Die HERE van die leërskare—Hy is die Erekoning! Sela.” Die Amplified stel dit effens duideliker: “Lift up your heads, O you gates; and be lifted up, you age-abiding doors, that the King of glory may come in. Who is the King of glory? The Lord strong and mighty, the Lord mighty in battle. Lift up your heads, O you gates; yes, lift them up, you age-abiding doors, that the King of glory may come in. Who is [He then] this King of glory? The Lord of hosts, He is the King of glory. Selah [pause, and think of that]! Die Message se uitheffing van die heerlikheid lê regmatig die klem op die proses van die ontvouende openbaring oor die die ontwikkeling vanaf die evangelie van redding tot by die evangelie van heerlikheid: “Wake up, you sleepyhead city! Wake up, you sleepyhead people! King-Glory is ready to enter. Who is this King-Glory? GOD, armed and battle-ready. Wake up, you sleepyhead city! Wake up, you sleepyhead people! King-Glory is ready to enter. Who is this King-Glory? GOD of the angel armies: he is King-Glory.”
Dis interessant dat Matthew Henry’s Commentary on the whole Bible, die befaamde Bybeleksegese, meen dat die vier horings ook kan dui op die vier primêre tempelbouers: Serubbabel, Josua, Esra en Nehemia (sien byvoorbeeld Esra 3:2). Dit sou ‘n tipologiese heenwysing kan wees van die profetiese belofte dat die Bruid van Christus die derde tempel (ook genoem die Esegiëltempel) kan wees waar Jesus die Hoof is, en dat dié aspek van die brandofferaltaar heenwys na “die hele gebou, goed saamgevoeg, (wat) verrys tot ‘n heilige tempel in die Here, in wie julle ook saam opgebou word tot ‘n woning van God in die Gees”.
- Sela: Lift up your Head!
- Lees: Jes 37-42
- Ondersoek die vervulling: Jes 42:7 (Wenk: Luk 4:18-21)
- Delf dieper: Luister na Tom Gouws se cd-lering: Die Salwing van Kores